Kamfanin Dillancin Labaran ƙasa da ƙasa na na Ahlul Baiti (AS) – ABNA– ya habarto cewa: A cikin 'yan watannin nan, rikici tsakanin Pakistan da Taliban ya sake ta'azzara, wanda ya sa masu ruwa da tsaki a yankin suka dauki matakai don neman sulhu don kawo karshen wannan rikici da ya yi katutu.
A cikin 'yan makonnin nan, kasashe kamar Turkiyya da Qatar, suna amfani da dangantakar da ke tsakaninsu da bangarorin biyu da matsayinsu na yankin, sun dauki nauyin tattaunawa da dama tsakanin jami'an Pakistan da Taliban, suna fatan samun hanyar samun zaman lafiya mai dorewa. Duk da haka, wadannan kokarin ba su haifar da tsagaita wuta na dogon lokaci ba saboda rashin yarda da juna da kuma rashin garantin aiki, wanda hakan ya kara ta'azzara rikicin.
A ƙarƙashin waɗannan yanayi, Iran ta hau kan matakin diflomasiyya, tana ba da damar shiga tsakani tsakanin Afghanistan da Pakistan. Islamabad da gwamnatin Taliban sun yi maraba da wannan matakin. Yarjejeniyar gudanar da taron yanki na gaba, wanda Tehran za ta shiga tsakani, yana nuna ikon Iran na taka muhimmiyar rawa wajen rage tashin hankali.
Shirin Tehran ba wai kawai saƙo ne na siyasa ba; yana da alaƙa da ikonta na ɗaukar nauyin tattaunawa mai mahimmanci tsakanin maƙwabtanta.
Ikon Siyasa Da Al'adu Na Iran Don Gudanar Da Sulhu
Ƙoƙarin Iran na shiga tsakani tsakanin Kabul da Islamabad ya dogara ne akan ƙwarewa ta musamman da fa'idodin dabaru waɗanda suka sanya ta zama babbar mai iko a yankin don taka wannan rawar.
Daga cikin manyan fifikonta akwai iyakarta kai tsaye da ƙasashen biyu. Doguwar iyakokinta da Afghanistan da Pakistan sun ba ta fahimtar yanayin ƙasa, yanayin zamantakewa, da ƙalubalen tsaro. Wannan kusancin ba wai kawai yana ba Iran damar sa ido kai tsaye kan barazanar tsaro ba, har ma yana ba ta damar tsara da aiwatar da matakan magance rikici cikin sauri.
Haɗuwar muradun tsaro da Pakistan da Afghanistan yana ƙara sahihancin Iran a matsayin mai shiga tsakani mai tasiri. Ƙasashen uku suna da babban damuwa game da barazanar ta'addanci, musamman a yankunan kan iyakokinsu. Tashoshin da Iran ta kafa don raba bayanan sirri tsakanin Kabul da Islamabad, tarihinta na haɗin gwiwa da aka tabbatar da shi wajen yaƙi da ta'addanci, da kuma ƙarfafa gwiwa da suka yi don tabbatar da iyakokinsu sun sanya Tehran a matsayi na musamman don gina aminci tsakanin ɓangarorin biyu. Wannan tarihin haɗin gwiwa don fuskantar ƙungiyoyin 'yan ta'adda masu makamai da masu ra'ayin wariya shi ke ba da tushe mai ƙarfi ga tattaunawar siyasa kuma yana ƙara haɓaka yuwuwar rage yunƙurin.
Ta hanyar nuna mummunan sakamakon barazanar ta'addanci ga tsaron Afghanistan da Pakistan, Iran za ta iya jawo ɓangarorin biyu zuwa ga haɗin gwiwa da kusanci. Waɗannan barazanar ba su da mahimmanci ga Turkiyya da Qatar a matsayin masu shiga tsakani, waɗanda, a zahiri, ba su fahimci girman waɗannan haɗarin tsaro ba.
Alakar diflomasiyya ta Tehran da ƙasashen biyu tana ba da wani muhimmina anfani yayin da Jamhuriyar Musulunci ta ci gaba da ƙoƙarin ƙulla alaƙa mai ƙarfi da Islamabad da Kabul. Wannan hanyar alakar ta abubuwan da aka haɗa ta ƙarfafa matsayin Iran a matsayin mai dogaro da aminci a idanun manyan biranen biyu. Wannan halaccin da aka fahimta yana tabbatar da cewa ƙoƙarin shiga tsakani zai cika da karɓuwa ta gaske, yana ƙara musu damar samun nasara idan aka kwatanta da yunƙurin da suka yi a baya.
Iran tana da fa'ida a fili fiye da sauran masu shiga tsakani, waɗanda nisan da suke da shi da kuma babban mai da hankali kan muradun tattalin arziki da siyasa sau da yawa suna hana su daidaita tsaka-tsakin Tehran da fahimtar tushen rikicin.
Iran ta san muradun da ke tsakaninta da Kabul da Islamabad, tana kuma fahimtar cewa duk wani rashin zaman lafiya a kan iyaka yana da tasiri kai tsaye ga tsaron yankin da kuma yanayin siyasa. Wannan yana ba Tehran ƙarfin gwiwa don rage tashin hankali kafin su yi kamari.
Bugu da ƙari, haɗin gwiwarta da Afghanistan da Pakistan a cikin ƙungiyoyin yanki kamar Ƙungiyar Haɗin Kan Shanghai (SCO) da Ƙungiyar Haɗin Kan Tattalin Arziki (ECO) suna ba Iran tsarin shari'a da aiki don haɗin gwiwa da gina kwarin gwiwa. Wannan yana ba Tehran damar jagorantar tsarin sulhu ta hanyar da ta fi dacewa da inganci fiye da sauran masu ruwa da tsaki na yanki.
Your Comment