Kamfanin dillancin labarai na Ahlul
Baiti (AS) / Abna:
Maganar shahada ko wafatin Manzon Allah (S.A.W) na daya daga cikin batutuwan da suka fi jawo cece-kuce a tarihin Musulunci, kuma a cewar madogarar tarihi daban-daban akwai ra'ayoyi daban-daban game da hakan. A cikin wannan makala, za a yi bitar Madogarorin tarihi da na riwayoyi da na kur’ani domin samun cikakkiyar fahimtar wannan lamari mai muhimmanci da tasiri. Za mu yi kokarin fayyace bangarori daban-daban na wannan lamari ta hanyar dogaro da ingantattun madogaran Shi'a da kyau. Yin amfani da ingantattun littafai, za mu yi ƙoƙari mu fayyace ma'auni daban-daban na wannan batu.
1. Littafan Alkur'ani: Mahangar Alkur'ani game da wafatin Annabi (SAW).
A cikin Alkur’ani mai girma, ba a bayyan maganar shahadar Manzon Allah (SAW) kai tsaye ba, amma ayoyin sun yi bayani kan batun wafatin Manzon Allah (SAW) da yanayin aukuwarta. Aya ta 144 a cikin suratu Ali-Imrana tana daya daga cikin ayoyi masu muhimmanci a cikin wannan mahallin;
«وَ مَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِمَّا مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَىٰ أَعْقَابِكُمْ»
Fassara: "Kuma Muhammadu bai zama ba face Manzo, tabbas manzanni sun gabace shi, don haka ko da ya mutu ko an kashe shi, sai ku juya bayanku".
Wannan ayar ta bayyana karara cewa Annabi (SAW) yana iya mutuwa ko a kashe shi kamar sauran annabawa, amma abin da aka fi mayar da hankali a kai shi ne cewa bin ka’idojin Ubangiji dole ne a ci gaba da su, ba tare da la’akari da yanayin zahirin annabawa ba.
2. Littafan tarihi na Shi'a: Wafatin Manzon Allah (SAW).
Yin nazarin madogaran tarihi na Shi'a, musamman ma amintattun madogara irin su "Sirah Ibn Hisham", "Biharul Anwar" da "Al-Kafi" yana taimaka mana wajen samun cikakken bayani kan waki'ar wafatin Manzon Allah (SAW):
Tarihin Ibn Hisham: A matsayinsa na daya daga cikin amintattun madogaran tarihin rayuwa, wannan littafi ya yi bayani dalla-dalla kan abubuwan da suka faru a karshen rayuwarsa da wafatinsa, musamman a sassan karshe na rayuwar Manzon Allah (SAW). Ibn Hisham ya ruwaito cewa Manzon Allah (SAW) ya rasu ne sakamakon wata cuta da ake kira “Zazzabin Orbital” kuma sannu a hankali wannan cuta ta lalata masa yanayin jikinsa.
Bihar al-Anwar wanda Allamah Majlisi ya rubuta cewa: A cikin wannan littafi, Allamah Majlisi ya yi bayani filla-filla dangane da wafatin Manzon Allah (SAW) da yanayinsa. Ya ruwaito cewa Manzon Allah (SAW) ya rasu a ranar Litinin 28 ga watan Safar, shekara ta 11 bayan hijira a gidansa da ke Madina. Haka nan kuma wannan littafi ya yi bayani dalla-dalla kan yadda aka yi jana’izar Manzon Allah (SAW) da yanayin siyasa da zamantakewar wannan lokacin.
Alkafi na Sheikh Kulaini: A cikin wannan littafi akwai ruwayoyi masu yawa game da kwanakin karshen rayuwar Manzon Allah (SAW) da wafatinsa. Ruwayoyin da ke cikin “Alkafi” sun jaddada wafatin Manzon Allah (SAW) da kuma tasirinta a cikin al’ummar musulmi, kuma a wannan mahallin an ambaci ruwayoyin Imam Sadik (AS) da Imam Bakir (AS).
3. Littafan Riwaya Hadisi: Tsakanin Shahada Da Wafati?
A cikin littafan hadisin Shi’a, an tattauna batun shahada ko wafatin Manzon Allah (SAW) ta hanyoyi daban-daban. Mafi mahimmancin tushe a wannan fage sun haɗa da "Al-Kafi", "Man La Yahduruhul-Faqih" da "Al-Tahzib":
Al-Kafi: Yana daga cikin littafan hadisin Shi'a mafi inganci, wanda ya bayar da filla-filla na ruwayoyi, musamman a bangarorin da suka shafi rayuwar Annabi (SAW) da abubuwan da suka faru a karshen rayuwarsa. A cikin wannan littafi, musamman ma a babin da suka shafi tsarkin ismar Manzon Allah (SAW) da hangen nesansa, an yi magana game da shahada ko wafatin Manzon Allah (SAW). Ruwayoyin da ke cikin wannan littafi suna jaddada wafatin Annabi (SAW).
Man La Yahduruhul-Faqih wanda Sheikh Saduq ya rubuta: Haka nan kuma wannan littafi ya yi nazari ne kan abubuwan da suka faru a kwanakin karshe na Manzon Allah (SAW) da kuma ra’ayoyi daban-daban dangane da shahadarsa ko wafatinsa. A cikin wannan littafi, Sheikh Saduq ya ambaci hadisan Imam Bakir (a.s.) da Imam Sadik (a.s.) da suke tabbatar da wafatin Manzon Allah (s.a.w.) musamman.
Al-Tahzib wanda Sheikh Tusi ya rubuta: A cikin wannan littafi, musamman a bangaren rayuwa da wafatin Manzon Allah (SAW), an ruwaito ruwayoyi daban-daban. Sheikh Tusi ya yi tsokaci na musamman kan tasirin abubuwan da suka faru a karshen rayuwar Manzon Allah (SAW) ga al’ummar musulmi, ya kuma jaddada wafatinsa na dabi’a.
4. Kammalawa: nazari na ƙarshe
Ta hanyar yin nazari a cikin kur’ani da tarihi da na ruwayoyi, za mu iya cewa, batun shahada ko wafatin Manzon Allah (SAW) lamari ne mai sarkakiya da ke bukatar kulawa ga madogara daban-daban da kuma cikakken nazari. Alkur'ani mai girma ya yi maganar wafatin Manzon Allah (SAW) a kaikaice, kuma majiyoyin tarihi da na hadisi na Shi'a suna jaddada wafatinsa na zahiri.
A dunkule mafi yawan madogaran shi'a suna jaddada wafatin Manzon Allah (SAW) da hadisai da littafan cike da ingantattun hadisai da littafan tarihi sun bayyana karara cewa Manzon Allah (SAW) ya rasu ne da wata cuta ta dabi'a kuma a matsayinsa na manzon Allah ya isar da sakonsa gaba daya ga al'ummarsa.
A taqaice dai an yi bincike a kan batun shahada ko wafatin Manzon Allah (SAW) a cikin madogaran Shi’a na Kur’ani da tarihi da na riwaya. Kur’ani ya ambaci mutuwa a fakaice, kuma majiyoyin tarihi da na hadisi na Shi’a sun jaddada wafatin Annabi (SAW).
________________________________________________________________
Madogara:
Alqur'ani mai girma
"Littafin Tarihi Na Ibn Hisham", Ibn Hisham
"Biharul Anwar", Allamah Majlisi
"Al-Kafi", Sheikh Kulaini
"Man La Yahduruhul-Faqih" Sheikh Saduq
"Al-Tahzeeb", Sheikh Tusi.
